Osmanlı Devleti imparatorluk keyfiyetine ne zaman ulaşıyor?

II. Murad ve özellikle Fatih Sultan Mehmed zamanlarında devlet artık bir imparatorluk olmuştur. Görülmektedir ki Anadolu’nun bu yeni oluşumu, tarihi seyrine hızla devam etmektedir. 14. asrın ikinci yarısından itibaren bugünkü Trakya bölgemiz, kuzey Yunanistan, güney Bulgaristan, doğu Sırbistan, Türk devlet idaresi olan Osmanlı'ya katılacaktır. İşte bu çizgiden itibaren Avrupa’daki Türkler diye bir tarihî mesele ortaya çıkmıştır ve bugün de devam etmektedir. Fatih’in imparatorluğu ise, Bosna’dan Doğu Anadolu’ya kadar uzanmakta, Deşt-i Kıpçak ve Ukrayna ovalarına kadar Kırım’ı içermekte; güneye, Suriye sınırına dayanmaktadır. Ondan sonraki 50 yılın içerisinde bu sınır ikiye katlanır. Mesela, Orhan Gazi veya artık rahatça Sultan Orhan diyebileceğimiz ikinci hükümdarın Bizans hükümdarıyla akraba olmasından dolayıdır ki Murad-ı Hüdavendigar düpedüz imparatordur. Biz kendisine “Hüdavendigar,” diyoruz, Balkanlılar “Çar” diye bakıyorlar. Aslında I. Murad’ın Balkanlarda yaptığı fetihlere bakarsak ele geçirdiği topraklar bir imparatorluk genişliğindedir. Kendisine Sırp despotunun yazdığı mektuplardaki unvanlara bakacak olursak da I. Murad’ın “Çarlar Çarı” olarak anıldığını görürüz. I. (Yıldırım) Bayezid bu unvanı devam ettirmiştir. Bu durum Fetret Devri’ne rağmen I. Mehmed için de söz konusudur. II. Murad imparatorluğu kurumlarıyla çoktan oluşturmaya başlamıştır. Yani Fatih Sultan Mehmed’in atalarının her biri zaten Varna’da, Niğbolu’da, Kosova’da meydan muharebeleri kazanmış mareşallerdi. Demek ki ciddi bir askerî terbiye ve savaşlarda yetişme, Osmanlı şehzadelerinin ortak özelliğiydi. Çünkü hükümdar mareşalliği ele almadığı takdirde işlerin aksadığı, entrikanın ve çatışmanın ortaya çıktığı görülecektir.