Tarihte Bugün - 13 Eylül

13 Eylül, Miladi takvime göre yılın 256. (artık yıllarda 257.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 109 gün vardır.

Olaylar

MÖ 490 - Maraton Savaşı gerçekleşti.

1521 - Aztek başkenti Tenochtitlan'ın, Cortes komutasındaki İspanyollar'ca işgali.

1647 - İtalyan matematikçi ve fizikçi Evangelista Torricelli, barometreyi icat etti.

1788 - Danimarka, İsveç'i işgal etti.

1921 - Sakarya Meydan Muharebesi, Türk zaferi ile sona erdi.

1922 - Soma'nın Yunan işgalinden kurtuluşu. Aynı gün Yunanlarca 17 Eylül'e kadar sürecek olan İzmir Yangını başlatıldı.

1923 - İspanya'da General Miguel Primo de Rivera, darbeyle yönetime el koydu.

1937 - Dersim Harekâtı tamamlandı.

1940 - Libya'daki İtalyan birlikleri, Mareşal Graziani komutasında Mısır'daki İngilizlere saldırdı.

1943 - Çan Kay Şek, Çin Cumhuriyeti'nin ilk Başkanı oldu.

1959 - Sovyetlerin insansız uzay roketi Luna 2, Ay’a ulaşan ilk insan yapımı cisimdi ancak Ay'ın zeminine çakıldı.

1968 - Arnavutluk, Varşova Paktı'ndan ayrıldı.

Doğumlar

1087 - II. İoannis, 1118 ile 1143 yılları arasında Bizans imparatoru (ö. 1143)

1475 - Cesare Borgia, Papa VI. Alexander'ın gayrimeşru oğlu ve Borgia Hanedanı mensubu (ö. 1507)

1583 - Girolamo Frescobaldi, İtalyan müzisyen ve besteci (ö. 1643)

1739 - Grigoriy Potyomkin, Rus general ve devlet adamı (ö. 1791)

1755 - Oliver Evans, Amerikalı mucit (ö. 1819)

1802 - Arnold Ruge, Alman filozof ve politik yazar (ö. 1880)

1818 - Gustave Aimard, Fransız yazar (ö. 1883)

1819 - Clara Schumann, Alman piyanist ve besteci (ö. 1896)

1842 - John Hollis Bankhead, Amerikalı politikacı ve Senatör (ö. 1920)

1851 - Walter Reed, Amerikalı bakteriyolog (ö. 1902)

1857 - Milton S. Hershey, Amerikalı çikolata imalatçısı (ö. 1945)

1860 - John J. Pershing, Amerikalı asker (ö. 1948)

1873 - Konstantin Karatodori, Rum asıllı Alman matematikçi (ö. 1950)

1874 - Arnold Schoenberg, Avusturyalı besteci (müzikteki 12 ton yöntemini geliştiren) (ö. 1951)

1876 - Sherwood Anderson, Amerikalı yazar (ö. 1941)

1886 - Robert Robinson, İngiliz kimyager (ö. 1975)

1887

Ramón Grau, Kübalı doktor ve siyasetçi (ö. 1969)

Lavoslav Ružička, Hırvat bilim insanı (ö. 1976)

1903

Suut Kemal Yetkin, Türk akademisyen, edebiyatçı, denemeci, üniversite idarecisi (ö. 1980)

Claudette Colbert, Amerikalı aktris (ö. 1996)

1908 - Karolos Koun, Osmanlı İmparatorluğu'nda doğmuş Yunan tiyatro yönetmeni (ö. 1987)

1911 - Bill Monroe, Amerikalı mandolist, şarkıcı ve şarkı sözü yazarı (ö. 1996)

1912 - Reta Shaw, Amerikalı oyuncu (ö. 1982)

1916 - Roald Dahl, Galli roman ve kısa öykü yazarı (ö. 1990)

1922 - Yma Sumac, Peru asıllı Amerikalı soprano (ö. 2008)

1924 - Maurice Jarre, Fransız besteci (ö. 2009)

1927 - Laura Cardoso, Brezilyalı oyuncu

1928 - Diane Foster, Kanadalı atlet

1931 - Barbara Bain, Amerikalı oyuncu, dansçı ve manken

1932 - Anton Nanut, Slovenyalı orkestra şefi ve klasik müzik eğitimcisi profesör

1936

Stefano Delle Chiaie, İtalyan neo-faşist (ö. 2019)

Coral Atkins, İngiliz oyuncu

1937 - Metin Türel, Türk futbolcu ve teknik direktör

1938 - Gaia Servadio, İtalyan kadın yazar

1939 - Richard Kiel, Amerikalı oyuncu, komedyen, yazar, yapımcı ve sunucu (ö. 2014)

1940 - Óscar Arias, Kosta Rikalı siyaset adamı

1941

Tadao Andō, Japon mimar

Ahmet Necdet Sezer, Türk hukukçu ve Türkiye'nin 10. Cumhurbaşkanı

1942 - Sait Sökmen, Gine asıllı Türk balet (Türkiye’nin ilk bale koreografı)

1943

Christiane Nord, Alman çeviribilim araştırmacısı

Luis Eduardo Aute, İspanyol şarkıcı, söz yazarı, film yönetmeni, aktör, heykeltıraş, yazar ve ressam (ö. 2020)

Adolfo Zaldívar, Şilili politikacı

1944 - Jacqueline Bisset, İngiliz aktris

1948 - Nell Carter, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu (ö. 2003)

1951

Salva Kiir Mayardit, Güney Sudanlı asker, gerilla lideri ve siyasetçi

Jean Smart, Amerikalı aktris

1954 - Serra Yılmaz, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, çevirmen ve yönetmen

1956 - Joni Sledge, Amerikalı pop-dans müziği şarkıcısı, yapımcı ve söz yazarı (ö. 2017)

1958 - Ayşenur Yazıcı, Türk sunucu ve yazar

1959 - Alfonso Freeman, Amerikalı oyuncu

1960

Abdülkerim Durmaz, Türk futbolcu ve teknik direktör

Kevin Carter, Güney Afrikalı fotoğrafçı ve Pulitzer Ödülü sahibi (intihar) (ö. 1994)

1961 - Dave Mustaine, Amerikalı müzisyen

1963 - Yuri Aleksandrov, Rus hafif siklet boksör (ö. 2013)

1965 - Fikri Işık, Türk siyasetçi ve hukukçu

1966 - Maria Furtwängler, Alman oyuncu

1967

Michael Johnson, Amerikalı atlet

Tim S. Owens, Amerikalı heavy metal vokalisti

1968

Santi Millán, İspanyol oyuncu ve televizyon sunucusu

Yutaka Matsushita, Japon eski futbolcu

1969 - Tyler Perry, Amerikalı oyuncu, yapımcı

1970

Martín Herrera, Arjantinli eski kaleci

Louise Lombard, İngiliz oyuncu

1971 - Stella McCartney, İngiliz moda tasarımcısı

1973

Christine Arron, Fransız eski atlet

Fabio Cannavaro, İtalyan futbolcu

1974 - Edi Andradina, Brezilyalı eski futbolcu

1975 - Serkan Ercan, Türk sinema, tiyatro oyuncusu ve TV programcısı

1976 - Puma Swede, İsveçli pornografik film oyuncusu ve striptizci

1977 - Fiona Apple, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve müzisyen

1978 - Swizz Beatz, Amerikalı hip hop müzik yapımcısı ve rapçi

1979

Manuel Friedrich, Alman eski futbolcu

Mesut Kumcuoğlu, Türk futbolcu

1980

Han Chae-young, Güney Koreli aktris

Nicky Salapu, Amerikan Samoalı futbolcu

Tomáš Zápotočný, Çek futbolcu

1981 - Lauren Williams, Kanadalı profesyonel güreşçi

1982 - Nenê, Brezilyalı profesyonel basketbolcu

1984

Baron Corbin, Amerikalı profesyonel güreşçi

1985 - Nikola Mikić, Sırp futbolcu

1986

Kamui Kobayashi, Japon yarış pilotu

Sean Williams, Amerikalı profesyonel basketbolcu

1987

Jonathan de Guzmán, Kanada doğumlu Hollandalı futbolcu

Tsvetana Pironkova, Bulgar profesyonel tenisçi

1988 - Eva-Maria Brem, Avusturyalı Alp disiplini kayakçısı

1989 - Thomas Müller, Alman futbolcu

1990

Luciano Narsingh, Hollandalı millî futbolcu

Atsutaka Nakamura, Japon futbolcu

1991 - Kseniya Afanasyeva, Rus artistik jimnastikçi

1992 - Alexander David González, Venezuelalı futbolcu

1993

Niall Horan, İrlandalı şarkıcı ve söz yazarı

Alice Merton, Alman kökenli Kanada-İngiltere vatandaşlığı bulunan pop şarkıcısı

1994

Sepp Kuss, Amerikalı bisikletçi

Joel Pohjanpalo, Fin futbolcu

Layton Williams, İngiliz aktör, şarkıcı ve dansçı

Leonar Andrade, Portekizli şarkıcı

1995

Robbie Kay, İngiliz oyuncu

Jerry Tollbring, İsveçli hentbolcu

1996

Alara Turan, Türk oyuncu

Lili Reinhart, Amerikalı oyuncu

1997 - Abdinur Mohamud, Somalili futbolcu

1999 - Şevval Şahin, Türk model ve Miss Turkey 2018 birincisi

2000 - Sacha Boey, Kamerun asıllı Fransız futbolcu

Ölümler

81 - Titus Flavius Vespasianus, Roma İmparatoru (d. 39)

531 - I. Kubâd, I. Fîrûz'un oğlu, 488-531 yılları arasında Sasani İmparatorluğu'nun hükümdarı (d. 473)

1506 - Andrea Mantegna, İtalyan ressam (d. yaklaşık 1431)

1592 - Michel de Montaigne, Fransız yazar ve düşünür (d. 1533)

1598 - II. Felipe, İspanya Kralı (d. 1527)

1705 - Tökeli İmre, Macar Kralı (Osmanlı Devleti'ne sığınan) (d. 1657)

1759 - James Wolfe, Britanya Ordusu'na bağlı subay (d. 1727)

1848 - Nicolas Charles Oudinot, Fransız asker ve Napolyon Savaşları'nda yer alan I. Napolyon'un 26 mareşal'inden biri (d. 1767)

1871 - Şinasi, Osmanlı gazeteci, yayımcı, şair ve oyun yazarı (d. 1826)

1872 - Ludwig Andreas Feuerbach, Alman filozof (d. 1804)

1894 - Emmanuel Chabrier, Fransız besteci ve piyanist (d. 1841)

1905 - René Goblet, Fransız siyasetçi (d. 1828)

1912 - Nogi Maresuke, Japon İmparatorluk Ordusunda general (d. 1849)

1928 - Italo Svevo, İtalyan yazar (d. 1861)

1931 - Lili Elbe, Danimarkalı transseksüel kadın ve cinsiyet değiştirme ameliyatı olduğu bilinen ilk kişilerden biri (d. 1882)

1946 - Amon Leopold Göth, Alman SS subayı ve II. Dünya Savaşı sırasında Polonya'daki Kraków-Płaszów toplama kampı'nın kumandanı (idam) (d. 1908)

1949 - August Krogh, Danimarkalı zoolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1874)

1959 - Israel Rokah, Tel Aviv Belediye başkanı (d. 1896)

1967 - Muhammed bin Ladin, Suudi Arabistanlı iş insanı (d. 1906)

1967 - Şerif Muhittin Targan, Türk besteci, ud ve çello virtüözü ve portre ressamı (d. 1892)

1968 - Joseph Pholien, Belçikalı Katolik siyasetçi (d. 1884)

1971 - Lin Biao, Çinli asker ve siyaset adamı (uçak kazasında) (d. 1907)

1987 - Mervyn LeRoy, Amerikalı film yönetmeni, film yapımcısı, yazar ve oyuncu (d. 1900)

1989 - İsmail Rüştü Aksal, Türk siyasetçi (d. 1911)

1991 - Metin Oktay, Türk futbolcu (d. 1936)

1996 - Tupac Amaru Shakur, Amerikalı rap müzik ve Hip-Hop sanatçısı (d. 1971)

1998 - Necdet Calp, Türk bürokrat ve siyasetçi (Halkçı Parti'nin kurucu Genel Başkanı (d. 1922)

2001 - Dorothy McGuire, Amerikalı aktris (d. 1916)

2008 - Kemal Kafalı, Türk mühendis, bilim insanı ve eğitimci (d. 1921)

2011 - Walter Bonatti, İtalyan dağcı, gezgin ve gazeteci (d. 1930)

2011 - Richard Hamilton, İngiliz ressam ve kolaj sanatçısı (d. 1922)

2011 - DJ Mehdi, Fransız hip hop müzisyeni ve DJ (d. 1977)

2012 - Dilhan Eryurt, Türk astrofizikçi (d. 1926)

2014 - Milan Galic, Yugoslav futbolcu (d. 1938)

2015 - Moses Malone, Eski Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu (d. 1955)

2017 - Grant Hart, Amerikalı rock müzisyeni ve şarkcısı (d. 1961)

2017 - Saby Kamalich, Perulu-Meksikalı dizi ve sinema oyuncusu (d. 1939)

2017 - Frank Vincent, Amerikalı oyuncu, müzisyen ve yazar (d. 1937)

2018 - Roman Baskin, Eston oyuncu ve film yönetmeni (d. 1954)

2018 - Roxana Darín, Arjantilni aktris (d. 1931)

2018 - Marin Mazzie, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1960)

2018 - John Wilcock, İngiliz gazeteci ve yazar (d.1927)

2019 - Cynthia Cockburn, İngiliz akademisyen, feminist ve aktivist (d. 1934)

2019 - Paul Cronin, Avustralyalı oyuncu (d. 1938)

2019 - Bruno Grandi, Eski İtalyan jimnatikçi ve spor yöneticisi (d. 1934)

2019 - Györg Konrád, Macar filozof, roman ve deneme yazarı (d. 1933)

2019 - Eddie Money, Amerikalı rock, pop müziği sanatçısı ve söz yazarı (d. 1949)

2020 - Bernard Debré, Fransız sağ siyasetçi ve ürolog (d. 1944)

2020 - Said Ali Kemal, Komorlu siyasetçi (d. 1938)

2020 - Raghuvansh Prasad Singh, Hint politikacı (d. 1946)

2021 - George Wein, Amerikalı yapımcı ve müzisyen (d. 1925)

2022 - Jean-Luc Godard, Fransız film yönetmeni (d. 1930)

Tatiller ve özel günler

Dünya Sepsis Günü

Dünya Yazılımcılar Günü