Tarihte Bugün - 13 Ekim

13 Ekim, Miladi takvime göre yılın 286. (artık yıllarda 287.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 79 gün vardır.

Olaylar

54 - Neron, Roma tahtına oturdu.

1492 - Kristof Kolomb, Bahamalar'da Yerlilerce Guanahani olarak adlandırılan, San Salvador ismini verdiği adaya ayak bastı.

1773 - Fransız astronom Charles Messier, Girdap gökadası'nı keşfetti.

1775 - ABD Deniz Kuvvetleri kuruldu.

1792 - Amerika Birleşik Devletleri'nde Beyaz Saray olarak bilinen binanın temeli atıldı.

1827 - 658 yılından beri Müslüman egemenliğinde olan Erivan, Ruslar tarafından ele geçirildi.

1843 - Bilinen en eski Yahudi yardımlaşma örgütü B'nai B'rith (İttifak Evlatları) New York'ta kuruldu.

1845 - Teksas'ta yapılan referandumda ABD'ye katılma kararı alındı.

1884 - Greenwich Gözlemevi'nden geçen meridyen, 0 derece ve uluslararası zaman kuşakları için başlangıç noktası olarak kabul edildi.

1886 - Amerikalı eczacı Pemberton, Coca Cola'nın formülünü buldu.

1900 - Avusturyalı nörolog Sigmund Freud, ünlü kitabı Düşlerin Yorumu'nu yayınladı.

1911 - İtalya Krallığı, Derne'yi işgal etti.

1914 - Garrett Morgan, gaz maskesini icat etti ve patentini aldı.

1918 - Talat Paşa liderliğindeki İttihat ve Terakki Hükûmeti istifa etti.

1921 - TBMM Hükûmeti, Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan ile Kars Antlaşması'nı imzaladı ve Doğu Cephesi'nde Türk Kurtuluş Savaşı sona erdi.

1923 - TBMM'de, Ankara'nın Hükûmet merkezi ve başkent olması kararlaştırıldı.

1935 - Türkiye'de faaliyet gösteren Mason Locaları Atatürk tarafından kapatıldı.

1943 - II. Dünya Savaşı: İtalya'da Mussolini'yi devirip başa geçen yeni Hükûmet taraf değiştirdi ve Müttefik Devletler'le ittifak oluşturarak Almanya'ya savaş ilan etti.

1944 - Letonya'nın günümüzdeki başkenti Riga, Sovyetler Birliği kontrolüne geçti.

1946 - Fransa'da Dördüncü Cumhuriyet'in Anayasası kabul edildi.

1951 - Cumhuriyet gazetesinin düzenlediği güzellik yarışmasında, Günseli Başar Türkiye Güzellik Kraliçesi seçildi.

1955 - Suna Kan, "Viotti Keman Yarışması"nda birinci oldu. Yarışma, ünlü İtalyan kemancı Giovanni Battista Viotti adına düzenlenmişti.

1968 - Avustralya'ya ilk Türk işçi kafilesi hareket etti.

1970 - Fiji Birleşmiş Milletler'e üye oldu.

1972 - Bir Uruguay askeri uçağı And dağlarında (Arjantin ve Şili sınırında) düştü. Sağ kalan 16 kişiye 23 Aralık'ta ulaşılarak kurtarıldı. Bkn: Uruguay Hava Kuvvetleri Uçuş 571

1972 - Sovyetler Birliği Hava Yolları Aeroflot'a ait İlyuşin Il-62 tipi bir yolcu uçağı, Moskova yakınlarında Şeremetyevo Uluslararası Havalimanı'na yaklaşırken düştü; 164 yolcu ve 10 kişilik mürettebatın tümü öldü.

1976 - Bolivya Hava Yolları'na ait bir kargo uçağı, Santa Cruz'da (Bolivya) düştü; 97'si yerde ve çoğunluğu çocuk olmak üzere 100 kişi öldü.

1977 - Dört Filistinli, bir yolcu uçağını Somali'ye kaçırdı ve Kızıl Ordu Fraksiyonu mensubu 11 tutuklunun salıverilmesini istedi.

1980 - 16 Nisan 1980'de İstanbul'da Amerikalı bir astsubay ile bir Türk arkadaşını öldüren sol görüşlü militanlar Ahmet Saner ve Kadir Tandoğan, ölüm cezasına çarptırıldı.

1986 - Büyük Vatan Partisi kendini feshetti.

1990 - 1975'ten beri devam etmekte olan Lübnan İç Savaşı sona erdi.

1991 - Bulgaristan'da reel sosyalizm sonrası ilk parlamento seçimleri yapıldı.

1991 - Eski Millî İstihbarat Teşkilatı Müsteşarı Emekli Orgeneral Adnan Ersöz öldürüldü. Ersöz'ü Dev-Sol örgütü militanlarının öldürdüğü açıklandı.

1994 - Mali polis, Halil Bezmen'e ait trilyonlarca lira değerindeki antika, tarihî eser ve tabloyu, Amerika Birleşik Devletleri'ne kaçırılmak üzereyken ele geçirdi.

1995 - İngiliz fizikçi Joseph Rotblat ve içinde bulunduğu antinükleer grup, Nobel Barış Ödülü'nü aldı.

1995 - Prag'daki Dünya Güreş Şampiyonası'nda, 82 kiloda Hamza Yerlikaya Dünya şampiyonu oldu.

1996 - Radikal gazetesi yayın hayatına başladı.

1997 - Altın Koza Film Festivali sonuçlandı. Zeki Demirkubuz'un yönettiği Masumiyet filmi birinciliği aldı.

2002 - Sırbistan'da, Slobodan Milošević'in devrilmesinden sonra düzenlenen ilk Devlet Başkanlığı seçimi katılımın düşük olması nedeniyle geçersiz sayıldı.

2002 - Yeniçağ gazetesi yayın hayatına başladı.

2006 - Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Güney Kore Dış İşleri Bakanı Ban Ki-moon'u yeni BM Genel Sekreteri olarak resmen atadı. Moon görevi Kofi Annan'dan 1 Ocak 2007'de devraldı.

2006 - Nobel Barış Ödülü, Bangladeşli Muhammed Yunus ve Grameen Bank arasında paylaştırıldı.

2010 - Şili'deki maden kazasında yer altında mahsur kalan 33 madenci 69 gün sonra sağ olarak kurtarıldı.

2020 - Microsoft Office 2010 için genişletilmiş desteğe son verildi.

Doğumlar

467 - Xiaowen, Çin'de Kuzey Vey Hanedanı'nın altıncı imparatorudur (ö. 499)

1474 - Mariotto Albertinelli, İtalyan ressam (ö. 1515)

1820 - John William Dawson, Kanadalı jeolog ve üniversite yöneticisi (ö. 1899)

1853 - Lillie Langtry, Amerikalı (İngiliz) sosyetik, oyuncu ve yapımcı (ö. 1929)

1887 - Jozef Tiso, Slovak Katolik rahip ve Slovakya Halk Partisi'nin önde gelen siyasetçilerinden biri (ö. 1947)

1890 - Conrad Richter, Amerikalı romancı (ö. 1968)

1903 - Takiji Kobayashi, Japon proleter edebiyatı yazarı (ö. 1933)

1909 - Art Tatum, Amerikalı caz piyanisti (ö. 1956)

1920 - Laraine Day, Amerikalı oyuncu (ö. 2007)

1921 - Yves Montand, Fransız şarkıcı ve sinema oyuncusu (ö. 1991)

1923 - Süha Özgermi, Türk iş insanı ve organizatör (ö. 2013)

1924 - Roberto Eduardo Viola, Arjantinli asker ve diktatör (ö. 1994)

1925 - Lenny Bruce, Amerikalı komedyen (ö. 1966)

1925 - Margaret Hilda Thatcher, Britanyalı kimyager, siyasetçi ve Birleşik Krallık Başbakanı (ö. 2013)

1925 - Gustav Winckler, Danimarkalı şarkıcı (ö. 1979)

1927 - Lee Konitz, Amerikalı caz müziği sanatçısı, besteci ve alto saksofoncu (ö. 2020)

1927 - Nur Ali Tabende, İranlı insan hakları aktivisti (ö. 2019)

1927 - Turgut Özal, Türk elektrik mühendisi, siyasetçi ve Türkiye Cumhuriyeti'nin 8. Cumhurbaşkanı (ö. 1993)

1931 - Raymond Kopa, Fransız eski futbolcu (ö. 2017)

1932 - Liliane Montevecchi, Fransız-İtalyan şarkıcı, dansçı ve oyuncu (ö. 2018)

1934 - Nana Mouskouri, Yunan şarkıcı

1936 - Christine Nöstlinger, Avusturyalı yazar (ö. 2018)

1936 - Shirley Bunnie Foy, Amerikalı şarkıcı (ö. 2016)

1939 - Melinda Dillon, Amerikalı aktris

1941 - Neil Aspinall, İngiliz müzik şirketi yöneticisi (ö. 2008)

1941 - Emre Kongar, Türk toplum bilimci ve akademisyen

1941 - Paul Simon, Amerikalı müzisyen

1942 - Rutanya Alda, Leton asıllı Amerikalı oyuncudur

1942 - Aykut Oray, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (ö. 2009)

1945 - Dési Bouterse, Surinamlı siyasetçi ve asker

1948 - Nusrat Fateh Ali Khan, Pakistanlı müzisyen (ö. 1997)

1949 - Tarık Akan, Türk sinema sanatçısı (ö. 2016)

1950 - Tamer Levent, Türk oyuncu, yönetmen ve yazar

1956 - Sinan Sakić, Sırp pop-halk müziği şarkıcısı (ö. 2018)

1958 - Cemal Kaşıkçı, Suudi gazeteci ve yazar (ö. 2018)

1959 - Melek Gençoğlu, Türk senarist

1961 - Doc Rivers, Eski NBA oyuncusu

1961 - Abderrahmane Sissako, Moritanyalı yönetmen ve yapımcı

1962 - Kelly Preston, Amerikalı oyuncu, manken ve şarkıcı (ö. 2020)

1964 - Allen Covert, Amerikalı sinema oyuncusu ve komedyen

1966 - Baja Mali Knindža, Sırp halk şarkıcısı ve söz yazarı

1967 - Aleksander Čeferin, Sloven futbol yöneticisi

1967 - Javier Sotomayor, Kübalı eski yüksek atlayıcı

1967 - Kate Walsh, Amerikalı aktris ve iş insanı

1969 - Lev Mayorov, Azeri futbolcu ve teknik direktör (ö. 2020)

1970 - Paul Potts, İngiliz tenor

1971 - Sacha Baron Cohen, İngiliz oyuncu

1977 - Antonio Di Natale, Eski İtalya millî futbol takımı futbolcusu

1977 - Paul Pierce, Amerikalı profesyonel basketbolcu

1978 - Jermaine O'Neal, Amerikalı profesyonel eski basketbolcu

1979 - Wes Brown, İngiliz futbolcu

1979 - Mamadou Niang, Eski Senegalli futbolcu

1980 - Ashanti, Amerikalı albüm yapımcısı, oyuncu, dansçı ve manken

1980 - David Haye, İngiliz boksör

1980 - Scott Parker, İngiliz eski millî futbolcu

1982 - Hans Cornelis, Belçikalı futbolcu

1982 - Ian Thorpe, Avustralyalı yüzücü

1984 - Leonel Núñez, Arjantinli futbolcu

1986 - Gabby Agbonlahor, İngiliz eski futbolcu

1986 - Sergio Pérez, Meksikalı futbolcu

1987 - Tochinoshin Tsuyoshi, Gürcistan asıllı profesyonel sumo güreşçisi

1989 - Enrique Pérez, Meksikalı futbolcu

1989 - Breno Borges, Brezilyalı futbolcu

1989 - Alexandria Ocasio-Cortez, Amerikalı politikacı, aktivist ve eğitimci

1994 - Kübra Akman, Türk voleybolcu

1995 - Park Jimin, Güney Koreli şarkıcı, söz yazarı ve dansçı

1996 - Joshua Wong, Hong Konglu aktivist ve politikacı

2001 - Caleb McLaughlin, Amerikalı televizyon ve sinema oyuncusu

Ölümler

54 - Claudius, Roma İmparatoru (d. MÖ 10)

1282 - Niçiren, Japon Budist keşiş ve Niçiren Budizmi'nin kurucusu (d. 1222)

1605 - Théodore de Bèze, Fransız Kalvinist Protestan ilahiyatçı, reformcu ve bilgin (d. 1519)

1687 - Geminiano Montanari, İtalyan gök bilimci (d. 1633)

1715 - Nicholas Malebranche, Fransız filozof ve Katolik teolog (d. 1638)

1815 - Joachim Murat, Fransız mareşal, Grandük ve Napoli Kralı (kurşuna dizilerek idam) (d. 1767)

1822 - Antonio Canova, İtalyan heykeltıraş (d. 1757)

1825 - I. Maximilian Joseph, Bavyera Krallığı'nın ilk Hükümdarı (d. 1756)

1863 - Philippe Antoine d'Ornano, Fransız asker ve politikacı (d. 1784)

1882 - Arthur de Gobineau, Fransız diplomat, yazar ve filozof (d. 1816)

1890 - Samuel Freeman Miller, Amerikalı tıp doktoru ve avukat (d. 1816)

1905 - Henry Irving, İngiliz oyuncu (d. 1838)

1919 - Karl Adolph Gjellerup, Danimarkalı şair ve yazar (d. 1857)

1928 - Maria Fyodorovna, Rusya İmparatoriçesi (d. 1847)

1937 - Kazimierz Nowak, Polonyalı seyyah, muhabir ve fotoğrafçı (d. 1897)

1938 - E. C. Segar, Amerikalı karikatürist ve Temel Reis'in (Popeye) yaratıcısı (d. 1894)

1945 - Milton S. Hershey, Amerikalı çikolata imalatçısı (d. 1857)

1946 - Helen Bannerman, İskoç yazar (d. 1862)

1955 - Manuel Ávila Camacho, Meksika Cumhurbaşkanı olarak görev yapmış siyasetçi ve askeri lider (d. 1897)

1961 - Augustus John, İngiliz ressam ve grafik sanatçısı (d. 1876)

1968 - Bea Benaderet, Amerikalı oyuncu ve komedyen (d. 1906)

1971 - Ömer Nasuhi Bilmen, Türk din âlimi ve 5. Diyanet İşleri Başkanı (d. 1882)

1973 - Cevat Şakir Kabaağaçlı (Halikarnas Balıkçısı), Türk yazar (d. 1890)

1974 - Ed Sullivan, Amerikalı eğlence programı sunucusu (d. 1901)

1978 - Ferih Egemen, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu, yönetmen, yazar ve seslendirme sanatçısı (d. 1917)

1981 - Antonio Berni, Arjantinli ressam (d. 1905)

1986 - Kâmuran Yüce, Türk tiyatro sanatçısı (trafik kazası) (d. 1926)

1987 - Nilgün Marmara, Türk şair (d. 1958)

1987 - Walter Houser Brattain, Amerikalı fizikçi (d. 1902)

1990 - Le Duc Tho, Vietnamlı devrimci, diplomat ve Vietnam Komünist Partisi kurucusu (d. 1911)

1991 - Adnan Ersöz, Türk asker (d. 1917)

1994 - Selim Turan, Türk ressam ve heykeltıraş (d. 1915)

1999 - Mahmut Tali Öngören, Türk sinema ve tiyatro yazarı (d. 1931)

2003 - Bertram Brockhouse, Kanadalı fizikçi (d. 1918)

2008 - Guillaume Depardieu, Fransız oyuncu (d. 1971)

2010 - Gérard Berliner, Fransız şarkıcı, söz yazarı, besteci ve oyuncu (d. 1958)

2011 - Hasan Güngör, Türk güreşçi (d. 1934)

2013 - Dottie Berger MacKinnon, Amerikalı hayırsever (d. 1942)

2013 - Lou Scheimer, Amerikalı dünyaca ünlü yapım şirketi Filmation Studios'un kurucusu, yapımcı ve animatör (d. 1928)

2014 - Elizabeth Norment, Amerikalı oyuncu (d. 1952)

2016 - Bhumibol Adulyadej, Tayland Kralı (d. 1927)

2016 - Dario Fo, İtalyan oyun yazarı, tiyatro yönetmeni, oyuncu ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1926)

2016 - Andrzej Kopiczyński, Polonyalı oyuncu (d. 1934)

2017 - Pierre Hanon, Belçikalı eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1936)

2017 - Albert Zafy, Madagaskarlı siyasetçi ve Madakaskar'ın 6. Devlet Başkanı (d. 1927)

2018 - William Coors, Amerikalı iş insanı (d. 1916)

2018 - Patricia Lesley Hollis, İngiliz kadın siyasetçi ve eğitimci (d. 1941)

2018 - Nikolay Pankin, Rus yüzücü ve yüzme antrenörü (d. 1949)

2020 - Jean Cardot, Fransız heykeltıraş (d. 1930)

2020 - Marisa de Leza, İspanyol aktris (d. 1933)

2021 - Dale Kildee, Amerikalı siyasetçi ve eğitimci (d. 1929)

2021 - Conrado Miranda, El Salvadorlu futbolcu ve teknik direktördür (d. 1928)

2021 - Gary Paulsen, ABD'li bir yazar (d. 1939)

2021 - Agnes Jebet Tirop, Kenyalı uzun mesafe koşucusu (d. 1995)

2022 - James McDivitt, Amerikalı eski bir test pilotu ve NASA Astronotuydu (d. 1929)

2022 - Jan Rabson, Amerikalı aktör ve seslendirme sanatçısı (d. 1954)

2022 - Stavros Sarafis, eski Yunan millî futbolcu ve antrenör (d. 1950)

2022 - Joyce Sims, Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı (d. 1959)

Tatiller ve özel günler

Ankara'nın başkent oluşu