Tarihte Bugün - 6 Eylül

6 Eylül, Miladi takvime göre yılın 249. (artık yıllarda 250.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 116 gün vardır.

Olaylar

1422 - II. Murad, İstanbul Kuşatması'nı sona erdirdi.

1901 - ABD'nin 25. Başkanı olan William McKinley, Leon Czolgosz adlı bir anarşist tarafından Buffalo, New York'ta suikasta uğradı. McKinley, 14 Eylül'de öldü ve yerine yardımcısı Theodore Roosevelt geçti.

1914 - I. Dünya Savaşı: I. Marne Muharebesi başladı ve Alman Ordusu'nun, Fransız-İngiliz Ordusu'na yenilgisiyle sonuçlandı.

1915 - Bulgaristan, İttifak Devletleri'yle antlaşma imzaladı ve I. Dünya Savaşı'na dahil oldu.

1922 - Türk Kurtuluş Savaşı-(Balıkesir'in Kurtuluşu): Türk Ordusu, Yunan İşgali altındaki Balıkesir, Bilecik ve İnegöl'e girdi.

1930 - Arjantin'in radikal Başkanı Hipolito İrigoyen, askerî darbeyle devrildi.

1938 - Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu kuruldu.

1939 - Erzurum'a ilk tren girdi.

1939 - Nazi Almanyası tüm Yahudi vatandaşların, "Sarı Yahudi Yıldızı" taşımasını zorunlu kıldı.

1955 - İstanbul'da 6-7 Eylül Olayları: Selanik'te Atatürk'ün doğduğu evin bombalandığı yolundaki yanlış haber gerekçe gösterilerek başlatılan ve iki gün süren İstanbul ve İzmir'deki gösteriler, Rumlara yönelik bir tahrip ve yağma hareketine dönüştü. İstanbul ve İzmir'de sıkıyönetim ilan edildi.

1960 - Türk Millî Güreş Takımı, Roma Olimpiyatları'nda serbest güreşte 4 altın, 2 gümüş madalya aldı.

1962 - Iğdır'da deprem. 5 bin ev yıkıldı, 25 bin kişi evsiz kaldı.

1968 - Esvatini bağımsızlığını ilan etti.

1975 - Lice depremi: Diyarbakır Lice'de meydana gelen depremde 2385 kişi öldü.

1977 - Yumurtalık'tan dış ülkelere ilk petrol sevkiyatı başladı.

1980 - 12 Eylül Darbesi'ne giden süreç: Millî Selamet Partisi, Konya'da Kudüs Mitingi düzenledi. Mitingde İstiklal Marşı yuhalandı, Arapça pankartlarla yürüyüş yapıldı, şeriat sloganları atıldı.

1980 - Sovyetler Birliği, Kore Havayolları'na ait 007 sefer sayılı Boeing 747 tipi uçağını düşürdü, 249 kişi öldü.

1986 - İstanbul'daki Neve Şalom Sinagogu'na düzenlenen terörist saldırıda 21 kişi öldü, 4 kişi yaralandı.

1987 - Cumhuriyet tarihinin 3. referandumunda, 1982 Anayasası'na eski politikacılar için konulan yasağın, kaldırılıp kaldırılmaması oylandı. YSK, kesin sonuçları yüzde 50,16 evet, yüzde 49,84 hayır olarak açıkladı.

1991 - Sovyetler Birliği'nden ayrılan Estonya, Letonya ve Litvanya resmen tanındı.

2008 - Mısır'ın başkenti Kahire'nin yakınlarında "Muqattam tepeleri"nden kopan kayalar evlerin üzerine düştü; 18 kişi öldü, 22 kişi yaralandı. Aynı bölgede 1993 yılında da kayalar yuvarlanmış ve 30 kişi ölmüştü.

Doğumlar

1666 - V. İvan, Rus Çarı (ö. 1696)

1729 - Moses Mendelssohn, Yahudi filozof (ö. 1786)

1757 - Marquis de Lafayette, Fransız aristokrat (ö. 1834)

1766 - John Dalton, İngiliz kimyacı ve fizikçi (ö. 1844)

1808 - Abdülkadir Cezayiri, Cezayirli halk önderi, din adamı ve asker (ö. 1883)

1860 - Jane Addams, Amerikalı toplumsal reformcu ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 1935)

1868 - Axel Hägerström, İsveçli filozof (ö. 1939)

1876 - John James Richard Macleod, İskoç hekim, fizyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (İnsülini bulanlardan) (ö. 1935)

1880 - Aleksandr Şotman, Sovyet devlet adamı (ö. 1937)

1884 - Julien Lahaut, Belçikalı komünist parlamenter ve Belçika Komünist Partisi Başkanı (ö. 1950)

1890 - Wilhelm Kohlhammer, Fenerbahçe'de oynamış Alman futbolcu (ö. ?)

1892 - Edward Victor Appleton, İngiliz fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1965)

1897 - Tom Florie, Amerikalı futbolcu (ö. 1966)

1906 - Luis Leloir, Arjantinli doktor ve biyokimyacı (ö. 1987)

1912 - Nicolas Schöffer, Fransız sanatçı (ö. 1992)

1913

Julie Gibson, Amerikalı oyuncu, dublaj sanatçısı, şarkıcı ve eğitimci (ö. 2019)

Leônidas, Brezilyalı futbolcu (ö. 2004)

1923 - II. Petar, Yugoslavya'nın son Kralı (ö. 1970)

1926 - Claus von Amsberg, Kraliçe Beatrix'in eşi ve 1980'de Beatrix'in tahta çıkışından 2002'deki ölümüne kadar Hollanda Prensi (ö. 2002)

1928

Fumihiko Maki, Japon mimar ve öğretim görevlisi

Robert M. Pirsig, Amerikalı yazar ve filozof (ö. 2017)

Sid Watkins, Britanyalı nörocerrah (ö. 2012)

1929- Dow Finsterwald, Amerikalı golfçü (ö. 2022)

1934 - Reca el-Ciddevi, Mısırlı aktris (ö. 2020)

1937 - İrina Solovyova, Sovyet kozmonot

1939

Brigid Berlin, Amerikalı model ve oyuncu (ö. 2020)

David Allan Coe, Amerikalı country şarkıcısı

Susumu Tonegawa, Japon bilim insanı

1940 - Elwyn Berlekamp, Amerikalı matematikçi ve bilgisayar mühendisi

1942 - Türker Arslan, Türk avukat, eski TFF tahkim kurulu başkanı

1943

Richard J. Roberts, İngiliz biyokimyacı ve moleküler biyolog

Roger Waters, İngiliz müzisyen, besteci ve Pink Floyd grubunun vokalisti

1944

Donna Haraway, Amerikalı feminist akademisyen

Swoosie Kurtz, Amerikalı oyuncu

1946

Hidayet Karakuş, Türk şair, yazar, öğretmen

Tadamori Oşima, Liberal Demokrat Parti’nin Japon siyasetçisi ve Diette Temsilciler Meclisi Başkanı

1947

Jane Curtin, Amerikalı komedyen ve oyuncu

Bruce Rioch, İngiliz teknik direktör ve eski futbolcu

1951 - Melih Kibar, Türk müzisyen (ö. 2005)

1954 - Carly Fiorina, Amerikalı siyasetçi ve iş insanı

1957

Ali Divandari, İranlı karikatürist, ressam, grafik tasarımcı, heykeltıraş ve gazeteci

José Sócrates, Portekizli siyasetçi

1958

Jeff Foxworthy, Amerikalı komedyen, oyuncu ve seslendirme sanatçısı

Michael Winslow, Amerikalı aktör, komedyen ve seslendirme sanatçısı

1960 - Jarosław Biernat, Polonyalı eski futbolcu (ö. 2019)

1962

Chris Christie, Amerikalı siyasetçi

Kevin Willis, Eski Amerikalı NBA basketbolcusu

1963 - Geert Wilders, Hollandalı siyasetçi

1964 - Rosie Perez, Amerikalı oyuncu

1965

John Polson, Avustralyalı yönetmen

Takumi Horiike, Japon milli futbolcu

1967 - William DuVall, Amerikalı sanatçı, müzisyen, gitarist ve grup üyesi

1968 - Jacek Cyzio, Polonyalı emekli futbolcu

1969

Macy Gray, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu

CeCe Peniston (Cecelia Peniston), Amerikalı şarkıcı

1970 - Flavio Sciolè, İtalyan film yönetmeni, oyun yazarı, Performans sanatçısıdır, aktör, yönetmen ve şair

1971 - Dolores O'Riordan, İrlandalı şarkıcı (ö. 2018)

1972 - Idris Elba, İngiliz oyuncu ve şarkıcı

1973 - Carlo Cudicini, İtalyan futbolcu

1974

Özgür Özberk, Türk oyuncu, film yönetmeni, senarist ve yapımcı

Nina Persson, İsveçli şarkıcı

1975 - Serhat Talay, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu

1976 - Naomie Harris, İngiliz oyuncu

1977 - Bertie Carvel, İngiliz oyuncu, şarkıcı ve yönetmen

1978

Mathew Horne, İngiliz oyuncu, komedyen, sunucu ve anlatıcı

Süreyya Ayhan Kop, Türk atlet

Homare Sawa, Japon millî futbolcu

1979

Foxy Brown, Amerikalı rapçi, model ve aktris

Massimo Maccarone, İtalyan millî futbolcu

Carlos Morales, Meksikalı futbolcu

Low Ki, Amerikalı profesyonel güreşçi

1980

Jillian Hall, Amerikalı profesyonel kadın güreşçi ve şarkıcı

Joseph Yobo, Nijerya millî takımı eski futbolcusu

1981 - Yuki Abe, Japon futbolcu

1983 - Braun Strowman, Amerikalı profesyonel güreşçi

1984 - Özgün Aydın, Türk tiyatro oyuncusu

1985 - Koki Mizuno, Japon milli futbolcu

1986 - Mantas Kalnietis, Litvan profesyonel basketbolcu

1987

Emir Preldzic, Türk basketbolcu

Tijani Beliad, Tunuslu futbolcu

1988

Max George, İngiliz şarkıcı

Doğu Demirkol, Türk komedyen ve oyuncu

1989 - Lee Kwang-seon, Güney Koreli futbolcu

1990 - John Wall, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu

1991 - Jacques Zoua, Kamerunlu futbolcu

1992 - Lisa Eckhart, Avusturyalı şair, komedyen ve kabare sanatçısı

1993 - Saman Kuddus, İranlı futbolcu

1994

Elif Doğan, Türk oyuncu

Takanori Hatano, Japon futbolcu

1995

Matúš Bero, Slovak futbolcu

Bertrand Traoré, Burkina Fasolu futbolcu

1996 - Lana Rhoades, Amerikalı model ve eski porno yıldızı

1997 - Santiago Mele, Uruguaylı futbolcu

1998 - Michele Perniola, İtalyan şarkıcı

1999 - Muhammed Ali bin Ramazan, Tunuslu futbolcu

Ölümler

394 - Eugenius, Roma tahtında hak iddia eden son pagan gaspçı (d. ?)

926 - Yelü Abaoji, Çin'in Liao Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatoru olan Hitay lider (d. 872)

952 - Suzaku, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 61. imparatoru (d. 923)

972 - XIII. Ioannes, Katolik Kilisesi'nin 133. Papası (d. 930 veya 935)

1511 - Ashikaga Yoshizumi, Ashikaga şogunluğunun 11. şogunu (d. 1481)

1783 - Carlo Antonio Bertinazzi, İtalyan oyuncu ve yazar (d. 1710)

1868 - Júlia Szendrey, Macar yazar, şair, çevirmen (d. 1828)

1879 - Amédée de Noé, Fransız karikatürist ve taşbasmacı (d. 1818)

1907 - Sully Prudhomme, Fransız şair, yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1839)

1939 - Arthur Rackham, İngiliz kitap ressamı (d. 1867)

1940 - Phoebus Levene, Amerikalı biyokimyacı (d. 1869)

1950 - Olaf Stapledon, İngiltere doğumlu felsefeci ve yazar (d. 1886)

1956 - Witold Hurewicz, Polonyalı matematikçi (d. 1904)

1957 - Sergey Malov, Rus dil bilimci, Doğu bilimci ve Türkolog (d. 1880)

1962 - Ellen Osiier, Danimarkalı eskrimci (d. 1890)

1962 - Hanns Eisler, Alman ve Avusturyalı besteci (d. 1898)

1966 - Hendrik Frensch Verwoerd, Güney Afrika Başbakanı (d. 1901)

1966 - Margaret Sanger, Amerikalı aktivist (d. 1883)

1969 - Arthur Friedenreich, Brezilyalı eski millî futbolcu (d. 1892)

1980 - Eşref Şefik, Türk spor spikeri ve yazar (d. 1894)

1982 - Azra Erhat, Türk yazar (d. 1915)

1992 - Cevat Kurtuluş, Türk sinema oyuncusu (d. 1922)

1995 - Cenan Bıçakçı, Türk sendikacı, siyasetçi ve Sosyalist Devrim Partisi Genel Başkanı (d. 1933)

1998 - Akira Kurosawa, Japon yönetmen (d. 1910)

2005 - Eugenia Charles, Dominikalı siyasetçi (d. 1919)

2007 - Luciano Pavarotti, İtalyan tenor (d. 1935)

2007 - Madeleine L'Engle, Amerikalı yazar (d. 1918)

2011 - Hans Apel, Alman siyasetçi (d. 1932)

2013 - Ann C. Crispin, Amerikalı yazar (d. 1950)

2014 - Molly Glynn, Amerikalı aktris (d. 1968)

2015 - Martin Sam Milner, Amerikalı oyuncu. Route 66 adlı televizyon dizisi ile sivrildi (d. 1931)

2017 - Nicolae Lupescu, Eski Rumen millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1940)

2017 - Şerif Mardin, Türk sosyolog ve siyaset bilimci (d. 1927)

2017 - Kate Millett, Amerikalı feminist yazar ve heykeltıraş (d. 1934)

2017 - Lütfi Zade, ABD vatandaşı matematikçi (d. 1921)

2018 - İsmet Badem, Türk basketbol oyuncusu ve köşe yazarı (d. 1946)

2018 - Peter Benson, İngiliz oyuncu (d. 1943)

2018 - Liz Fraser (doğum adı: Elizabeth Joan Winch), İngiliz oyuncu (d. 1930)

2018 - Burt Reynolds, Amerikalı oyuncu (d. 1936)

2018 - Claudio Scimone, İtalyan orkestra şefi (d. 1934)

2018 - Richard Marvin DeVos Sr., Amerikalı iş insanı (d. 1926)

2019 - Chris Duncan, Amerikalı eski profesyonel beyzbol oyuncusu ve radyocu (d. 1981)

2019 - Robert Gabriel Mugabe, Zimbabveli siyasetçi. Mugabe, Afrika ülkesi Zimbabve'de 1987 ile 2017 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur (d. 1924)

2019 - Abdul Kadir, Pakistanlı profesyonel Uluslararası kriket oyuncusu (d. 1955)

2019 - Chester Williams, Güney Afrikalı profesyonel ragbi ligi oyuncusu ve antrenörü (d. 1970)

2020 - Levon Altunyan, Lübnanlı profesyonel futbolcu (d. 1936)

2020 - Kevin Dobson, Amerikalı aktör (d. 1943)

2020 - Bruce Williamson, Amerikalı R&B ve soul şarkıcısı ve The Temptations solisti (d. 1970)

2021 - Jean-Paul Belmondo, Fransız sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1933)

Tatiller ve özel günler

Balıkesir'in Kurtuluş Günü